Het Beretta APX pistool
(Dit artikel verscheen eerder in SAM 208)
De APX is Beretta’s eerste hamerloze pistool met kunststof kast. Het is een indrukwekkend wapen, een technisch hoogstandje, knap gemaakt, maar soms niet altijd even praktisch. SAM neemt de APX onder de loep.
Door Bas Martens
Begin 2017 werd bekend dat het SIG P320 Modular Handgun System is gekozen als het nieuwe pistool voor het Amerikaanse leger. De champagnekurken knalden bij SIG, maar bij Beretta zullen ze minder blij zijn geweest. Met de keuze voor de P320 komt namelijk een einde aan de carrière van het Beretta M9/M9A1 pistool als Amerikaans dienstwapen, in een bij vlagen tumultueuze relatie van ruim dertig jaar.
Bij de keuze voor een nieuw pistool speelden tal van aspecten een rol, maar de Amerikanen vonden één ding vooral belangrijk: een individueel aanpasbaar ontwerp, bijvoorbeeld met verschillende afmetingen van een uitwisselbare kast. Beretta’s eerste kandidaat, de M9A3, voldeed niet aan de eisen en werd niet tot de pistooltests toegelaten. De Italianen besloten daarom een compleet nieuw pistool te ontwerpen. Dat werd de APX. De letters AP staan voor Automatic Pistol. De X verwijst naar Beretta’s reeks van militaire/politiewapens: Px4, Cx4, Mx4, ARX en GLX.
De APX werd in februari 2015 voor het eerst getoond op de International Defense Exhibition (IDEX) in Abu Dhabi, en toen werd het een tijdje stil. Inmiddels weten we dat het pistool niet is gekozen als het Amerikaanse dienstwapen. De APX is echter wel op de civiele markt te koop en dus kunnen we hem hier uitgebreid voorstellen. De besproken versie is die in 9 x 19 mm, maar de APX is er ook in .40 S&W en – voor de Italiaanse markt – in 9 x 21 mm.
Begin 2017 werd bekend dat het SIG P320 Modular Handgun System is gekozen als het nieuwe pistool voor het Amerikaanse leger. De champagnekurken knalden bij SIG, maar bij Beretta zullen ze minder blij zijn geweest. Met de keuze voor de P320 komt namelijk een einde aan de carrière van het Beretta M9/M9A1 pistool als Amerikaans dienstwapen, in een bij vlagen tumultueuze relatie van ruim dertig jaar.
Bij de keuze voor een nieuw pistool speelden tal van aspecten een rol, maar de Amerikanen vonden één ding vooral belangrijk: een individueel aanpasbaar ontwerp, bijvoorbeeld met verschillende afmetingen van een uitwisselbare kast. Beretta’s eerste kandidaat, de M9A3, voldeed niet aan de eisen en werd niet tot de pistooltests toegelaten. De Italianen besloten daarom een compleet nieuw pistool te ontwerpen. Dat werd de APX. De letters AP staan voor Automatic Pistol. De X verwijst naar Beretta’s reeks van militaire/politiewapens: Px4, Cx4, Mx4, ARX en GLX.
De APX werd in februari 2015 voor het eerst getoond op de International Defense Exhibition (IDEX) in Abu Dhabi, en toen werd het een tijdje stil. Inmiddels weten we dat het pistool niet is gekozen als het Amerikaanse dienstwapen. De APX is echter wel op de civiele markt te koop en dus kunnen we hem hier uitgebreid voorstellen. De besproken versie is die in 9 x 19 mm, maar de APX is er ook in .40 S&W en – voor de Italiaanse markt – in 9 x 21 mm.
De kunststof kast van de APX heeft een verwisselbare greeprug, die overigens ver in de zijkanten doorloopt. Zoals gewoonlijk zijn er drie maten. De rugstukken hebben aan de binnenkant twee rechthoekige ogen. Ze zitten vast met een lange borgstift. Het is een solide oplossing, maar om de greeprug te verwisselen moet de stift aan de binnenkant van de kast naar beneden worden geduwd, en dat is minder handig.
Beschrijving
De Beretta APX is een ‘striker-fired’ (hamerloos) pistool met een stalen slede en kunststof kast. Daarmee wordt een gat in het pistoolassortiment van Beretta gevuld. Met de APX hebben de Italianen nu full-size pistolen met een stalen èn kunststof kast, en elk met een hamer of hamerloos.
De APX heeft een trekkerveiligheid, valveiligheid en een automatische slagpinveiligheid. Wie dat niet genoeg vindt, kan er nog een handbediende veiligheidspal bijkrijgen. Ook een laadindicator en magazijnveiligheid zijn optioneel. De demontagepal en de magazijnpal zitten links, waarbij de laatste ook naar de andere kant kan worden verplaatst. De sledevangpal is dubbelzijdig. Aangezien het wapen is gemaakt als dienstpistool, liggen alle bedieningselementen zo dicht mogelijk tegen de kast, zodat ze nergens achter blijven haken. De grote, vrijwel rechthoekige trekkerbeugel maakt het wapen ook met handschoenen hanteerbaar.
De APX heeft een gemodificeerde Browning vergrendeling. Bij gesloten wapen ligt het loopblok in de uitwerp-opening van de slede, zodat beide met elkaar verbonden zijn. Als de slede naar achteren gaan trekt hij de loop mee. Na een paar millimeter haakt de schuine uitsparing in de onderkant van het loopblok in de ontgrendelstang. De achterkant van de loop wordt naar beneden gedwongen en de slede kan verder naar achteren om de lege huls uit te werpen. Tot zover niks nieuws.
Wat direct opvalt is de slede. Vrijwel alle pistolen hebben spangroeven aan de achterkant van de slede, sommige hebben spangroeven aan de voor- en achterkant, en de Beretta heeft ze over de hele lengte van de slede, met een kleine onderbreking aan de linkerkant voor het fabriekslogo en aan de rechterkant voor de uitwerp opening. Het lijkt haast een Romeinse zuilengalerij, die de massieve en vrijwel rechthoekige slede toch iets sierlijks geeft.
Op de slede zitten de zijdelings verstelbare korrel en keep, met respectievelijk één en twee witte stippen. Een aardig detail: de witte stip op de korrel heeft een diameter van 3 mm, de stippen op de keep zijn 2 mm. De nadruk in het richtbeeld ligt daardoor automatisch bij de korrel en het doel.
Links: De rugstukken van de kunststiof kast zitten vast met een lange borgstift.
Rechts: Close-up van de slotdelen.
Frame
De APX heeft een soortgelijke modulaire constructie als de SIG P250/P320. De kunststof kast is een lege huls, met maar één bewegend onderdeel: de magazijnpal. Alle onderdelen van het mechanisme zitten òf in de slede, òf in een stalen frame. In het geval van de Beretta heeft dat frame het trekkermechanisme, de dubbelzijdige sledevangpal en de zware as die de loop naar beneden dwingt. In de slede zitten de slagpin, de patroontrekker en de uitwerper, de slagpinveiligheid. Het frame zit met twee assen in de kast. De voorste is de as van de demontagepal, de achterste zit in de beavertail.
Met deze constructie is de kunststof kast alleen nog een verwisselstuk. Het serienummer van het pistool staat op het frame, en is zichtbaar door een uitsparing in de linkerkant van de kast. We weten niet of Beretta, net als SIG, van plan is verschillende maten van de kunststof kast te gaan leveren. Ze zijn er al wel in verschillende kleuren, met een verwisselbare greeprug. Of beter gezegd: verwisselbare greep panelen, want ze vallen ruim over de zijkanten van de greep. Het verwisselen is een beetje omslachtig. De bovenkant van de borgstift moet vanuit de binnenkant van de greep naar rechts en naar beneden worden geduwd, waardoor het stift naar onderen uit de greep kan worden getrokken. Het voordeel is dat je geen losse asjes kwijt kunt raken. Het nadeel is dat eerst de slede van het pistool moet worden gehaald en de borgstift niet heel makkelijk te bereiken is.
Demontage
Een van de problematische aspecten van ‘striker-fired’ pistolen is de demontage. Bij de meeste wapens moet de slede een klein stukje achteruit worden gehaald om de druk van de demontagepal te halen. Daarbij kan de slagpin worden gespannen. Of dat in de praktijk werkelijk tot ongelukken heeft geleid weten we niet, maar Murphy’s wet ligt altijd op de loer: als het fout kàn gaan, dan gaat het onherroepelijk ook een keer fout. De Beretta APX heeft een extra snufje om dat te voorkomen.
Om het pistool te demonteren (beter gezegd: om de slede en loop van de kast te halen) moet de as van de demontagepal aan de rechterkant iets worden ingedrukt, waarna die pal 90 graden omlaag kan draaien. Slede en loop kunnen dan naar voren van de kast worden geschoven. Maar: dat kan alleen als de slagpin niet gespannen staat. Als de slagpin gespannen is, ligt hij tegen de tuimelaar en die houdt de slagpin en slede dus tegen.
De APX heeft daarvoor een oplossing. De as van de tuimelaar is een verende pin (de ‘striker deactivation button’), die van de rechterkant naar binnen kan worden gedrukt. Hij duwt de tuimelaar opzij, de slagpin gaat naar voren en het wapen is ontspannen.
U ziet het schot nu al afgaan? Nee, daar heeft Beretta aan gedacht. De pin kan alleen worden ingedrukt als de slede ongeveer een centimeter naar achteren is gehaald. Tot die tijd verhindert een plaatje in lengterichting van de slede dat de tuimelaar opzij beweegt.
Volgens de handleiding kan het frame van de APX “gemakkelijk” worden verwijderd. Dat valt tegen, want op een bepaald moment moet met één hand een veertje worden opgetild, terwijl met de andere een pin uit de kast moet worden geduwd. Het gaat allemaal wel, maar gemakkelijk is toch iets anders.
De praktijk
De Beretta APX ligt prima in de hand. De loop ligt dicht boven de schiethand, wat de controleerbaarheid ten goede komt. De dubbele sluitveer vangt de terugslag prima op. De iets grotere stip op de korrel maakt het richten gemakkelijk. De trekker heeft een korte voorloop van ca.2 mm en vervolgens een redelijk fors drukpunt van 2,7 kilo.
Het pistool heeft een automatische slagpinveiligheid. Het is een blokje dat de slagpin blokkeert en door een nok op de trekkerstang omhoog wordt geduwd. Dat is zichtbaar in de vorm van een pinnetje dat uit de slede omhoog komt. Het nut daarvan hebben we niet kunnen achterhalen.
Bediening van het wapen is eenvoudig: je hoeft alleen maar de trekker over te halen. Na het laatste schot blijft de slede natuurlijk openstaan. Ons enige kritiekpunt is het magazijn, of liever gezegd de magazijnlader. De lip waarmee hij de patronen naar beneden duwt zit ver naar achteren. Daardoor komen de patronen schuin in het magazijn, waardoor ze vastlopen. De magazijnen zijn ook zonder die lader te vullen, maar na de 10de patroon begint dat lastig te worden. Met de magazijnen zelf is overigens niks mis; het pistool schoot zonder storingen.
Conclusie
De APX is Beretta’s eerst full-size hamerloos pistool met kunststof kast. Het is een mooi vormgegeven wapen – dat kun je wel aan de Italianen overlaten. Het zit ook ingenieus in elkaar. De manier waarop het ontspanmechanisme werkt is slim bedacht. Helaas is het wat minder handig in het gebruik. Dat geldt ook voor de demontage van het frame. Desondanks is ons eindoordeel positief. De APX ziet er goed uit, hanteert uitstekend en schiet prima.
Technische gegevens
Model Beretta APX
Kaliber 9 x 19 mm
Lengte 192 mm
Looplengte 108 mm
Gewicht 800 gram met leeg magazijn
Magazijn 17 patronen
De APX heeft een soortgelijke modulaire constructie als de SIG P250/P320. De kunststof kast is een lege huls, met maar één bewegend onderdeel: de magazijnpal. Alle onderdelen van het mechanisme zitten òf in de slede, òf in een stalen frame. In het geval van de Beretta heeft dat frame het trekkermechanisme, de dubbelzijdige sledevangpal en de zware as die de loop naar beneden dwingt. In de slede zitten de slagpin, de patroontrekker en de uitwerper, de slagpinveiligheid. Het frame zit met twee assen in de kast. De voorste is de as van de demontagepal, de achterste zit in de beavertail.
Met deze constructie is de kunststof kast alleen nog een verwisselstuk. Het serienummer van het pistool staat op het frame, en is zichtbaar door een uitsparing in de linkerkant van de kast. We weten niet of Beretta, net als SIG, van plan is verschillende maten van de kunststof kast te gaan leveren. Ze zijn er al wel in verschillende kleuren, met een verwisselbare greeprug. Of beter gezegd: verwisselbare greep panelen, want ze vallen ruim over de zijkanten van de greep. Het verwisselen is een beetje omslachtig. De bovenkant van de borgstift moet vanuit de binnenkant van de greep naar rechts en naar beneden worden geduwd, waardoor het stift naar onderen uit de greep kan worden getrokken. Het voordeel is dat je geen losse asjes kwijt kunt raken. Het nadeel is dat eerst de slede van het pistool moet worden gehaald en de borgstift niet heel makkelijk te bereiken is.
Demontage
Een van de problematische aspecten van ‘striker-fired’ pistolen is de demontage. Bij de meeste wapens moet de slede een klein stukje achteruit worden gehaald om de druk van de demontagepal te halen. Daarbij kan de slagpin worden gespannen. Of dat in de praktijk werkelijk tot ongelukken heeft geleid weten we niet, maar Murphy’s wet ligt altijd op de loer: als het fout kàn gaan, dan gaat het onherroepelijk ook een keer fout. De Beretta APX heeft een extra snufje om dat te voorkomen.
Om het pistool te demonteren (beter gezegd: om de slede en loop van de kast te halen) moet de as van de demontagepal aan de rechterkant iets worden ingedrukt, waarna die pal 90 graden omlaag kan draaien. Slede en loop kunnen dan naar voren van de kast worden geschoven. Maar: dat kan alleen als de slagpin niet gespannen staat. Als de slagpin gespannen is, ligt hij tegen de tuimelaar en die houdt de slagpin en slede dus tegen.
De APX heeft daarvoor een oplossing. De as van de tuimelaar is een verende pin (de ‘striker deactivation button’), die van de rechterkant naar binnen kan worden gedrukt. Hij duwt de tuimelaar opzij, de slagpin gaat naar voren en het wapen is ontspannen.
U ziet het schot nu al afgaan? Nee, daar heeft Beretta aan gedacht. De pin kan alleen worden ingedrukt als de slede ongeveer een centimeter naar achteren is gehaald. Tot die tijd verhindert een plaatje in lengterichting van de slede dat de tuimelaar opzij beweegt.
Volgens de handleiding kan het frame van de APX “gemakkelijk” worden verwijderd. Dat valt tegen, want op een bepaald moment moet met één hand een veertje worden opgetild, terwijl met de andere een pin uit de kast moet worden geduwd. Het gaat allemaal wel, maar gemakkelijk is toch iets anders.
De praktijk
De Beretta APX ligt prima in de hand. De loop ligt dicht boven de schiethand, wat de controleerbaarheid ten goede komt. De dubbele sluitveer vangt de terugslag prima op. De iets grotere stip op de korrel maakt het richten gemakkelijk. De trekker heeft een korte voorloop van ca.2 mm en vervolgens een redelijk fors drukpunt van 2,7 kilo.
Het pistool heeft een automatische slagpinveiligheid. Het is een blokje dat de slagpin blokkeert en door een nok op de trekkerstang omhoog wordt geduwd. Dat is zichtbaar in de vorm van een pinnetje dat uit de slede omhoog komt. Het nut daarvan hebben we niet kunnen achterhalen.
Bediening van het wapen is eenvoudig: je hoeft alleen maar de trekker over te halen. Na het laatste schot blijft de slede natuurlijk openstaan. Ons enige kritiekpunt is het magazijn, of liever gezegd de magazijnlader. De lip waarmee hij de patronen naar beneden duwt zit ver naar achteren. Daardoor komen de patronen schuin in het magazijn, waardoor ze vastlopen. De magazijnen zijn ook zonder die lader te vullen, maar na de 10de patroon begint dat lastig te worden. Met de magazijnen zelf is overigens niks mis; het pistool schoot zonder storingen.
Conclusie
De APX is Beretta’s eerst full-size hamerloos pistool met kunststof kast. Het is een mooi vormgegeven wapen – dat kun je wel aan de Italianen overlaten. Het zit ook ingenieus in elkaar. De manier waarop het ontspanmechanisme werkt is slim bedacht. Helaas is het wat minder handig in het gebruik. Dat geldt ook voor de demontage van het frame. Desondanks is ons eindoordeel positief. De APX ziet er goed uit, hanteert uitstekend en schiet prima.
Technische gegevens
Model Beretta APX
Kaliber 9 x 19 mm
Lengte 192 mm
Looplengte 108 mm
Gewicht 800 gram met leeg magazijn
Magazijn 17 patronen